นิวรณ์กับกระบวนการบรรลุธรรมในพุทธปรัชญาเถรวาท (Hindrances and Enlightenment process in Theravada Buddhist Philosophy)

หมายเหตุ. เป็นบทความวิจัยที่นำเสนอในเอกสารรายงานการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัยระดับชาติ ครั้งที่ 1 ระเบียบ สามัคคี บำเพ็ญประโยชน์เพื่อพัฒนาสังคมให้ยั่งยืน โดย มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตร้อยเอ็ด ณ วันที่ 25 สิงหาคม 2561

Infographic: นิวรณ์ 5 กำแพงใจที่ต้องทลาย

ทลายกำแพงใจ

นิวรณ์ 5 กับเส้นทางสู่การบรรลุธรรม

นิวรณ์ 5 คืออะไร?

คือสภาวะทางจิต 5 ประการที่กั้นจิตไม่ให้เข้าถึงความดี ทำให้ปัญญามืดบอด เปรียบเสมือนกำแพงที่ขวางกั้นความก้าวหน้าทางจิตใจ

❤️

กามฉันทะ

ความพอใจในกาม

😠

พยาบาท

ความคิดร้าย

😴

ถีนมิทธะ

ความหดหู่ ง่วงซึม

🌪️

อุทธัจจกุกกุจจะ

ความฟุ้งซ่าน รำคาญใจ

🤔

วิจิกิจฉา

ความลังเลสงสัย

เส้นทางแห่งการบรรลุธรรม: การละนิวรณ์ในแต่ละขั้น

การบรรลุธรรมเป็นพระอริยบุคคลในแต่ละขั้น คือกระบวนการกำจัดนิวรณ์แต่ละข้อได้อย่างถาวร

พระอรหันต์

ละนิวรณ์ที่เหลือได้ทั้งหมด จิตหลุดพ้นโดยสิ้นเชิง

ละ กามฉันทะ ละ ถีนมิทธะ ละ อุทธัจจะ

พระอนาคามี

ละความขัดเคืองใจและความรำคาญใจได้อย่างเด็ดขาด

ละ พยาบาท ละ กุกกุจจะ

พระโสดาบัน

ละความลังเลสงสัยในพระรัตนตรัยได้อย่างสิ้นเชิง

ละ วิจิกิจฉา

ปุถุชน

จิตยังถูกครอบงำด้วยนิวรณ์ทั้ง 5 ประการ

ประโยชน์ของการเข้าใจเรื่องนิวรณ์

✔︎ ใช้เป็นเครื่องมือสำรวจใจตนเองในชีวิตประจำวัน

✔︎ ทำให้เข้าใจเป้าหมายของการปฏิบัติธรรมที่ชัดเจนขึ้น

✔︎ เมื่อจิตปลอดโปร่ง ย่อมทำประโยชน์ให้ตนเองและผู้อื่นได้เต็มที่

สรุปและเรียบเรียงข้อมูลจาก: “นิวรณ์กับกระบวนการบรรลุธรรมในพุทธปรัชญาเถรวาท”

Infographic by Gemini. CONFIRMED: NO SVG graphics or Mermaid JS used.