ศึกษาวิเคราะห์หลักธรรมที่ส่งเสริมต่อธรรมาธิปไตยตามหลักรัฐศาสตร์แนวพุทธ

บทคัดย่อ

วิทยานิพนธ์ เรื่อง การศึกษาเชิงวิเคราะห์หลักธรรมที่ส่งเสริมต่อธรรมาธิปไตยตามหลักรัฐศาสตร์แนวพุทธ ผู้วิจัยมีความประสงค์จะศึกษา 1) ความหมายและเนื้อหาของธรรมาธิปไตยตามหลักรัฐศาสตร์แนวพุทธ 2) หลักธรรมที่ส่งเสริมต่อธรรมาธิปไตยตามหลักรัฐศาสตร์แนวพุทธ 3) วิเคราะห์คุณค่าหลัก ธรรมที่ส่งเสริมต่อธรรมาธิปไตยตามหลักรัฐศาสตร์แนวพุทธ
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพเป็นการวิจัยเอกสารโดยการศึกษาข้อมูลจากพระไตรปิฎก ฉบับบาลี ฉบับซีดีรอมและอรรถกถา เอกสารผลงานวิจัยของนักวิชาการ ตลอดจนผลงานของผู้รู้ในทางพระพุทธศาสนาที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งเอกสารทางวิชาการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
ผลการวิจัย พบว่า 1) คำว่าธรรมาธิปไตยคือหลักคุณธรรมสำคัญที่ผู้บริหารต้องนำไปใช้ปกครองตน ครองคน ครองงานเพื่อสร้างสันติภาพและเสถียรภาพที่ถาวร เนื้อหาธรรมาธิปไตยมาจากเรื่องอธิปไตย 3 ในพระไตรปิฎก คำว่าอธิปไตยหมายถึงความเป็นใหญ่ด้วยความดีความถูกต้อง สัจจะความซื่อตรงไม่เอนเอียงเป็นสำคัญ 2) หลักความซื่อตรงพระพุทธองค์ทรงสอนอย่างสมบูรณ์ในหลักทศพิธราชธรรม 10 ถือเป็นหัวใจในการขับ เคลื่อนหลักธรรมาธิปไตย หลักจักรวรรดิวัตร 12 เป็นคุณธรรมของผู้นำระดับโลก อปริหานิยธรรม 7 มุ่งรักษาความสามัคคีของคณะผู้ปกครอง หลักราชสังคหวัตถุ 5 เน้นการบริหารและสงเคราะห์พร้อมกัน หลักอคติ 4 เพื่อรักษาตัวของผู้ปกครองชนะใจของประชาชนทุกระดับ ธรรมดังกล่าวเป็นทั้งหลักการและวิธีการเพื่อรักษาสภาพธรรมาธิปไตยตามหลักพุทธศาสตร์ไว้ได้โดยสมบูรณ์ 3) หลักธรรมมีคุณค่าต่อนักปกครองและผู้ใต้ปกครองทุกด้าน เช่น ด้านสังคมสงเคราะห์ ด้านมวลชนสัมพันธ์ ด้านวัฒนธรรมสูงส่ง และด้านการักษาสันติภาพโลก ผู้นำสูงสุดต้องพัฒนาตนให้ดีงามตามสาระธรรมนี้ให้ได้เสียก่อน ผู้ตามคือประชาชนทั่วไปเมื่อเห็นตัวอย่างแล้วเกิดศรัทธายอมรับและปฏิบัติตามทันที เมื่อนำหลักธรรมาธิปไตยทั้งหมดไปใช้อย่างสมบูรณ์แล้ว สังคมนั้นจักมีแต่การสงเคราะห์เกื้อหนุนกัน ไม่ทอดทิ้งซึ่งกันและกัน มวลชนทุกภาคส่วนมีความสามัคคีไม่แตกแยก เกิดวัฒนธรรมความดีงามในองค์กรและสันติภาพถาวรย่อมเกิดขึ้น จักไม่เกิดวิกฤตเศรษฐกิจ ไม่วิกฤตศรัทธา ไม่เกิดกลียุคทั่วโลกอย่างแน่นอน