วิเคราะห์ความมีอยู่ของประสบการณ์นิยม

ผู้แต่ง

  • ว่าที่ร้อยเอกสัญญา กลัดงาม นักวิชาการอิสระ
  • พูนศักดิ์ กมล วิทยาลัยสงฆ์ชัยภูมิ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

ประสบการณ์นิยม, ความรู้, วิธีการทางวิทยาศาสตร์

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งศึกษาหลักแนวคิดของประสบการณ์นิยมในฐานะที่เป็นรากฐานสำคัญของการเกิดความรู้ในมนุษย์ โดยเน้นว่าประสบการณ์ที่ได้รับผ่านประสาทสัมผัส เช่น การเห็น การได้ยิน และการสัมผัส เป็นแหล่งที่มาหลักของความรู้ แทนที่จะเป็นเหตุผลนามธรรมหรือความรู้ที่ติดตัวมาแต่กำเนิด แนวคิดประสบการณ์นิยมเป็นแกนสำคัญของวิธีการทางวิทยาศาสตร์ โดยเน้นการสังเกต การทดลอง และการใช้เหตุผลแบบอุปนัยเพื่อสรุปจากสิ่งเฉพาะสู่สิ่งทั่วไป บทความยังวิเคราะห์ถึงผลกระทบของแนวคิดนี้ที่มีต่อการพัฒนาองค์ความรู้ในสาขาวิทยาศาสตร์ จิตวิทยา สังคมศาสตร์ และการศึกษา ซึ่งเน้นการเรียนรู้จากประสบการณ์ตรงมากกว่าทฤษฎีล้วน ๆ

References

เจษฎา ทองรุ่งโรจน์. (2547). พจนานุกรมปรัชญา อังกฤษ-ไทย. กรุงเทพมหานคร: โบแดง.

ชัยวัฒน์ อัตพัฒน์. (2555). ญาณวิทยา (ทฤษฎีความรู้). นครปฐม: สาละพิมพ์ดาว.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2548). พจนานุกรมศัพท์ทางปรัชญา ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ศักดิ์โสภาการพิมพ์.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ประยุทธ์ ปยุตโต). (2559). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 34). กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิการศึกษาเพื่อสันติภาพ.

พระมหาจิณกมล อภิรตโน. (2564). แนวคิดประจักษ์นิยมในพุทธปรัชญาเถรวาท. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาจุฬาขอนแก่น ปีที่ 8 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม ? กันยายน.

บุญมี แท่นแก้ว. (2539). จริยธรรมพุทธศาสนา. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: โอเดียนสโตร์.

ศ. ศิวรักษ์. (2526). ก้าวแรกของปรัชญาฝรั่ง. กรุงเทพมหานคร: ไทยวัฒนาพานิช.

วรวิทย์ วศินสรากร. (2544). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับปรัชญาการศึกษา. กรุงเทพมหานคร : พัฒนาศึกษา.

พระเฉลย ฐิตวํโส (บุริภักดิ์). (2562). อิทธิพลของทฤษฎีความรู้ของเดวิด ฮิวม์ ที่มีต่อมนุษย์. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น.

Main, Jonathan. (1980). Francis Bacon: Empirism Scientist. Chicago: Santa Publishing.

เผยแพร่แล้ว

2025-06-29