ปรัชญาตะวันออก : จริยศาสตร์ของศาสนาเชน

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาหลักคำสอนด้านจริยศาสตร์ของศาสนาเชน โดยเปรียบเทียบกับพระพุทธศาสนาในยุคต้น เนื่องจากศาสนาเชนและพระพุทธศาสนาเกิดขึ้นในช่วงเวลาใกล้เคียงกัน ???????????โดยมีหลักฐานบางแหล่งระบุว่าศาสนาเชนถือกำเนิดก่อนพุทธศาสนาราว 30 ปี ศาสดาของศาสนาเชนคือท่านมหาวีระ (นิครนถ์ นาฏบุตร) ซึ่งได้ประกาศคำสอนร่วมสมัยกับพระพุทธเจ้า หลักคำสอนของศาสนาเชนปรากฏอยู่ในคัมภีร์พุทธศาสนาฝ่ายเถรวาทในลักษณะของการกล่าวอ้างถึงหรือการเปรียบเทียบแนวคิดบางประการ

การศึกษาครั้งนี้อาศัยการวิเคราะห์เอกสารทางประวัติศาสตร์และคำสอนในคัมภีร์เถรวาท ตลอดจนบทความทางวิชาการที่เกี่ยวข้อง พบว่าข้อมูลคำสอนของศาสนาเชนที่ปรากฏในคัมภีร์พุทธนั้นส่วนใหญ่เกิดจากการจดบันทึกของชาวพุทธในยุคหลัง ซึ่งในสมัยเริ่มแรกการถ่ายทอดความรู้ยังอาศัยการจดจำและบอกต่อเป็นหลัก อย่างไรก็ตาม เนื้อหาที่ปรากฏก็เพียงพอในการสะท้อนแนวคิดด้านจริยศาสตร์ และการประพฤติปฏิบัติเพื่อความหลุดพ้น (นิวารณะ) ตามความเชื่อของศาสนาเชน บทความนี้จึงช่วยส่งเสริมความเข้าใจเชิงเปรียบเทียบด้านจริยศาสตร์ระหว่างศาสนาทั้งสอง และเผยให้เห็นบริบททางวัฒนธรรมและปรัชญาร่วมในชมพูทวีปยุคโบราณ