พุทธประวัติ ชั้นเอก

• ปีที่ตรัสรู้: พระสารีบุตรและพระโมคคัลลานะเป็นพระอัครสาวก
• ช่วงเวลาต่อมา: พระพุทธเจ้าประทับ ณ วัดเวฬุวัน กรุงราชคฤห์
• เหตุการณ์สำคัญ:
  • พระมหากัสสปะได้อุปสมบท
  • การประชุมสงฆ์ครั้งใหญ่ (จาตุรงคสันนิบาต)
  • ทรงอนุญาตเสนาสนะ
  • ทรงอนุญาตให้สงฆ์เป็นใหญ่ในกิจพระศาสนา
  • ทรงแสดงธรรมเรื่องทิศ 6
  • ทรงแสดงธรรมเรื่องเทวตาพลี

📖 เนื้อหา:

• หลังจากที่พระพุทธเจ้าทรงรับพระสารีบุตรและพระโมคคัลลานะเป็นพระอัครสาวกแล้ว พระองค์ประทับอยู่ที่วัดเวฬุวัน
• พระองค์ทรงโปรดประชาชนในแคว้นมคธ และได้พบกับปิปผลิมาณพ ผู้เบื่อหน่ายชีวิตครองเรือน
• ปิปผลิมาณพและภรรยาชื่อนางภัททกาปิลานีได้ออกบวช และต่อมาปิปผลิมาณพได้พบพระพุทธเจ้า เกิดความเลื่อมใส และทูลขออุปสมบท
• พระพุทธเจ้าประทานอุปสมบทให้ โดยให้โอวาท 3 ข้อ
• ปิปผลิมาณพ ได้ชื่อว่า พระมหากัสสปะ และบรรลุอรหัตตผล

🧩เหตุการณ์:การตัดสินใจออกบวชของปิปผลิมาณพเพราะเบื่อหน่ายชีวิต และความเลื่อมใสที่เขามีต่อพระพุทธเจ้า จนกระทั่งได้บวชเป็นพระมหากัสสปะ

💡เกร็ดความรู้: "อรหันต์" และ "ธุดงคคุณ"

🌟หลักธรรมที่เกี่ยวข้อง:

โอวาท 3 ข้อที่พระพุทธเจ้าประทานแก่พระมหากัสสปะ ได้แก่

• การเข้าไปตั้งความละอายและความยำเกรงในภิกษุทั้งปวง
• การตั้งใจฟังธรรมและพิจารณาเนื้อความ
• การพิจารณากายเป็นของไม่สะอาด เพื่อถอนความกำหนัดยินดี

📖 เนื้อหา:

• ในวันเพ็ญเดือน 3 มีการประชุมสงฆ์ครั้งใหญ่ที่วัดเวฬุวัน
• การประชุมนี้เรียกว่า จาตุรงคสันนิบาต เพราะมีองค์ประกอบ 4 อย่าง
• พระสงฆ์ 1,250 องค์ มาประชุมโดยไม่ได้นัดหมาย
• พระสงฆ์เหล่านั้นล้วนเป็นพระอรหันต์ และได้รับการอุปสมบทโดยวิธีเอหิภิกขุอุปสัมปทา
• ในวันนั้น พระพุทธเจ้าทรงแสดงโอวาทปาฏิโมกข์ ซึ่งเป็นหลักธรรมสำคัญ
• โอวาทปาฏิโมกข์ มีเนื้อหา 3 ตอน เกี่ยวกับการประกาศศาสนา การปฏิบัติในพระพุทธศาสนา และการปฏิบัติตนของพระสงฆ์

🧩เหตุการณ์: การประชุมครั้งสำคัญ และทรงแสดงหลักธรรมในโอวาทปาฏิโมกข์

💡เกร็ดความรู้: "เอหิภิกขุอุปสัมปทา" และความสำคัญของวันมาฆบูชา

🌟หลักธรรมที่เกี่ยวข้อง:

• โอวาทปาฏิโมกข์
  • ความอดทน (ขันติ) เป็นหลักธรรมสำคัญของบรรพชิต
  • การไม่ทำบาปทั้งปวง การทำความดีให้บริบูรณ์ และการทำจิตใจให้ผ่องใส เป็นคำสอนของพระพุทธเจ้า
  • การไม่ว่าร้าย การไม่ทำร้าย การสำรวมในพระปาฏิโมกข์ การรู้จักประมาณในอาหาร การอยู่ในที่สงบ และการประกอบความเพียรทางจิต เป็นคำสอนของพระพุทธเจ้า

📖 เนื้อหา:

• ในยุคแรก พระพุทธเจ้ายังไม่ได้อนุญาตให้ภิกษุอยู่ ในเสนาสนะที่เป็นกิจลักษณะ
• ภิกษุจึงอาศัยอยู่ในป่า โคนไม้ ถ้ำ หรือที่ต่างๆ
• ราชคหกเศรษฐีเกิดศรัทธา และต้องการสร้างที่อยู่ถวาย
• พระพุทธเจ้าจึงทรงอนุญาตเสนาสนะ 5 ชนิด ได้แก่ วิหาร อัฑฒโยค ปราสาท หัมมิยะ และคูหา
• ราชคหกเศรษฐีสร้างวิหารถวาย และพระพุทธเจ้าทรงอนุโมทนา

🧩เหตุการณ์: เล่าถึงความเป็นมาของการสร้างวัดในพระพุทธศาสนา และประเภทของที่อยู่สำหรับพระสงฆ์ในสมัยพุทธกาล

💡เกร็ดความรู้:อธิบายความหมายของคำว่า "เสนาสนะ"

🌟หลักธรรมที่เกี่ยวข้อง:

• วิหารทาน (การถวายที่อยู่)
  อานิสงส์ของการสร้างวิหารถวายพระสงฆ์ คือ เป็นที่อยู่สบาย ปฏิบัติธรรมได้สะดวก และได้รับการสรรเสริญจากพระพุทธเจ้า

📖 เนื้อหา:

• ในยุคแรก พระพุทธเจ้าทรงบวชให้เอง หรือพระสงฆ์สาวกบวชให้ ต่อมา เมื่อมีพระสงฆ์มากขึ้น จึงทรงอนุญาตให้สงฆ์เป็นผู้บวชกุลบุตรได้
• มีเหตุการณ์ที่ราธพราหมณ์ต้องการบวช แต่ไม่มีใครบวชให้ พระสารีบุตรระลึกถึงบุญคุณของราธพราหมณ์ที่เคยให้ข้าวหนึ่งทัพพี จึงบวชให้
• ทรงยกเลิกการบวชด้วยวิธีรับไตรสรณคมน์ และให้สงฆ์บวชด้วยวิธีญัตติจตุตถกรรมอุปสัมปทา

🧩เหตุการณ์: การเปลี่ยนแปลงวิธีการบวชในพระพุทธศาสนา และเหตุผลที่พระพุทธเจ้าทรงมอบอำนาจให้สงฆ์ในการบวช

💡เกร็ดความรู้:เข้าใจความหมายของ "ญัตติจตุตถกรรมอุปสัมปทา"

🌟หลักธรรมที่เกี่ยวข้อง:

• ความกตัญญูกตเวที
• พระสารีบุตรแสดงความกตัญญูต่อราธพราหมณ์ ผู้เคยให้ข้าวหนึ่งทัพพี

📖 เนื้อหา:

• พระพุทธเจ้าทรงพบสิงคาลกมาณพกำลังไหว้ทิศต่างๆ
• ทรงทราบว่าทำตามคำสั่งสอนของบิดา เพื่อป้องกันอันตราย
• ทรงแสดงการไหว้ทิศตามหลักพระพุทธศาสนา ซึ่งเป็นการแสดงความเคารพต่อบุคคลต่างๆ
• ทิศ 6 ได้แก่ พ่อแม่ ครูอาจารย์ บุตรภรรยา ญาติมิตร สมณะพราหมณ์ และบ่าวไพร่
• ทรงสอนให้สิงคาลกมาณพงดเว้นความชั่ว และประพฤติความดี

🧩เหตุการณ์: นำเสนอในรูปแบบการสนทนาระหว่างพระพุทธเจ้ากับสิงคาลกมาณพ และอธิบายความหมายของการไหว้ทิศในแต่ละทิศ

💡เกร็ดความรู้:สอนเรื่องความกตัญญู และหน้าที่ของลูกที่มีต่อพ่อแม่

🌟หลักธรรมที่เกี่ยวข้อง:

• ทิศ 6
  ความหมายของการไหว้ทิศแต่ละทิศ ซึ่งแสดงถึงความสัมพันธ์ที่ควรมีต่อบุคคลต่างๆ

📖 เนื้อหา:

• พระพุทธเจ้าทรงโปรดประชาชนที่บ้านปาฏลีคาม
• ทรงรับนิมนต์ของสุนิธพราหมณ์และวัสสการพราหมณ์ ไปฉันภัตตาหาร
• ทรงอนุโมทนาด้วยพระคาถา และทรงแนะวิธีทำเทวตาพลี
• เทวตาพลี คือ การทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้เทวดา แทนการเซ่นไหว้
• ทรงพยากรณ์ถึงกรุงปาฏลีบุตรในอนาคต

🧩เหตุการณ์: พระพุทธเจ้าทรงสอนเรื่องการทำบุญให้เทวดา และการพยากรณ์อนาคตของเมือง

💡เกร็ดความรู้:อธิบายความเชื่อเรื่องเทวดาในพระพุทธศาสนา

🌟หลักธรรมที่เกี่ยวข้อง:

• เทวตาพลี
  วิธีการทำเทวตาพลีที่ถูกต้องตามหลักพระพุทธศาสนา คือ การทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้เทวดา